กองบรรณาธิการ HD
เขียนโดย
กองบรรณาธิการ HD
นพ.พิสุทธิ์ พงษ์ชัยกุล
ตรวจสอบความถูกต้องโดย
นพ.พิสุทธิ์ พงษ์ชัยกุล

การผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจ

ทำความรู้จักเกี่ยวกับการผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจ ผู้บริจาคคือใคร และใครที่ต้องเข้ารับการผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจ
เผยแพร่ครั้งแรก 19 เม.ย. 2018 อัปเดตล่าสุด 17 พ.ย. 2020 ตรวจสอบความถูกต้อง 24 ก.พ. 2020 เวลาอ่านประมาณ 3 นาที
การผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจ

เรื่องควรรู้

ขยาย

ปิด

  • หัวใจเป็นอวัยวะที่สูบฉีดเลือดที่อุดมไปด้วยออกซิเจนและสารอาหารไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกาย ดังนั้นหากไม่มีหัวใจ มนุษย์ก็จะไม่สามารถมีชีวิตอยู่ได้
  • ผู้ป่วยที่มีความผิดปกติของหัวใจ มีโรคเกี่ยวกับหัวใจที่มีความรุนแรง ไม่สามารถรักษาได้ด้วยวิธีอื่นแล้ว และจะมีอายุอยู่ได้อีกไม่เกิน 1 ปี จึงจะได้รับการพิจารณาให้ผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจ
  • ผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจมากกว่า 70% จะมีชีวิตอยู่ได้ถึง 10 ปี และส่วนใหญ่ผู้ป่วยจะสามารถดำรงชีวิตเหมือน หรือใกล้เคียงคนปกติได้
  • การบริจาคหัวใจมีระยะเวลาจำกัดคือ หัวใจที่บริจาคนั้นจะต้องได้รับการปลูกถ่ายให้ผู้รับบริจาคภายใน 4-6 ชั่วโมงเท่านั้น จึงต้องมีการวางแผนและเตรียมการล่วงหน้าอย่างดี
  • หลังผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจแล้ว ผู้ป่วยต้องไปพบแพทย์ตามนัด และดูแลรักษาสุขภาพให้ดี (ดูแพ็กเกจตรวจหัวใจได้ที่นี่

หัวใจ (Heart) เป็นอวัยวะที่สำคัญมาก เพราะหัวใจเป็นอวัยวะที่สูบฉีดเลือดที่อุดมไปด้วยออกซิเจนและสารอาหารไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกาย ดังนั้นหากไม่มีหัวใจ มนุษย์ก็จะไม่สามารถมีชีวิตอยู่ได้ 

ทางการแพทย์จึงวินิจฉัยการเสียชีวิตโดยใช้การเต้นหัวใจเป็นตัวชี้วัดว่า "ผู้ป่วยยังมีชีวิตอยู่หรือไม่" ถึงแม้อวัยวะอื่นๆ จะยังทำงานอยู่ก็ตาม

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ตรวจหัวใจและหลอดเลือดวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 294 บาท ลดสูงสุด80%

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

ดังนั้นเมื่อผู้ป่วยมีความผิดปกติของหัวใจ เช่น หัวใจวาย หัวใจล้มเหลวระยะสุดท้าย (หัวใจไม่สามารถสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงร่างกายได้) โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ กล้ามเนื้อหัวใจตาย แม้แต่ผู้ป่วยที่มีหัวใจพิการตั้งแต่กำเนิด 

วิธี “ผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจ” จะสามารถช่วยยืดอายุและช่วยชีวิตของผู้ป่วยเหล่านี้ได้

ความรู้ทั่วไปในการเข้ารับการผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจ

การผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจมักทำร่วมกับปอด เนื่องจากอวัยวะทั้งสองต้องทำงานร่วมกันเสมอ เมื่อเกิดความผิดปกติที่อวัยวะใดอวัยวะหนึ่งก็จะส่งผลกระทบไปยังอวัยวะหนึ่งด้วยเสมอ 

ทางการแพทย์จึงมักเรียกการผ่าตัดนี้ว่า “การปลูกถ่ายหัวใจและปอด”

ปัจจุบันการผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจมีอัตราความสำเร็จมากขึ้น เนื่องจากวิทยาการทางการแพทย์ก้าวหน้า โดยเฉพาะการพัฒนาประสิทธิภาพของยากดภูมิคุ้ม 

อย่างไรก็ตาม การบริจาคหัวใจยังคงมีปัญหาเรื่องการขาดแคลนผู้บริจาคที่มีน้อยกว่าผู้รับบริจาค ทำให้การผ่าตัดนี้ยังมีข้อจำกัดอยู่มาก

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ตรวจหัวใจและหลอดเลือดวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 294 บาท ลดสูงสุด80%

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

สำหรับผู้ป่วยที่ทำการผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจแล้วจะต้องปฏิบัติตัวหลังการผ่าตัดอย่างเคร่งครัด เพื่อถนอมสุขภาพและหัวใจให้อยู่กับเราไปนานๆ ดังนี้

  • ไปพบแพทย์ตามนัดทุกครั้ง
  • ดูแลสุขภาพร่างกายและจิตใจให้แข็งแรงอยู่เสมอ
  • ระมัดระวังความเสี่ยงในการติดเชื้อ
  • รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
  • ออกกำลังกายตามที่แพทย์แนะนำ
  • พักผ่อนให้เพียงพอ

สถิติการผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจ

จากสถิติของสมาคมผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจนานาชาติ พบว่า ผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจมากกว่า 70% จะมีชีวิตอยู่ได้ถึง 10 ปี และส่วนใหญ่ผู้ป่วยจะสามารถดำรงชีวิตเหมือน หรือใกล้เคียงคนปกติได้

เมื่อไรที่ต้องเปลี่ยนหัวใจ?

ผู้ป่วยโรคหัวใจตีบ โรคกล้ามเนื้อหัวใจตาย หรือโรคหัวใจล้มเหลวระยะสุดท้าย ที่มีค่าความสามารถในการทำงานของหัวใจเหลือน้อยกว่า 25% แพทย์จะพิจารณาเปลี่ยนหัวใจใหม่ในกรณีที่มีผู้บริจาคให้

การบริจาคหัวใจมีระยะเวลาจำกัดคือ หัวใจที่บริจาคนั้นจะต้องได้รับการปลูกถ่ายให้ผู้รับบริจาคภายใน 4-6 ชั่วโมงเท่านั้น ทำให้การผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจจำเป็นต้องมีการวางแผนและเตรียมการล่วงหน้าอย่างดี 

ทั้งนี้การผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจนั้นจะเป็นวิธีสุดท้ายที่แพทย์จะเลือกใช้ในการรักษา

ข้อควรรู้เกี่ยวกับผู้บริจาคหัวใจ

ผู้ที่จะบริจาคหัวใจได้นั้นจะต้องเป็นผู้ที่สมองตาย ส่วนมากจะมาจากผู้ป่วยที่ประสบอุบัติเหตุ ญาติจะเป็นผู้แจ้งความประสงค์ขอบริจาค 

แพ็กเกจที่คุณอาจสนใจ
ตรวจหัวใจและหลอดเลือดวันนี้ ที่คลินิกหรือรพ. ใกล้บ้านคุณ เริ่มต้นที่ 294 บาท ลดสูงสุด80%

จองผ่าน HD ประหยัดกว่า / จ่ายทีหลังได้ / ผ่อน 0% ได้ / พร้อมแอดมินคอยตอบทุกคำถาม!

สำหรับหัวใจที่บริจาคนั้นจะทำการผ่าตัดออกมาเก็บรักษาไว้ได้ไม่เกิน 4 ชั่วโมง ก่อนจะถูกเปลี่ยนผ่านไปยังชุดผ่าตัดหัวใจอีกชุดหนึ่ง

ค่าใช้จ่ายในการผ่าตัดและการดูแลหลังผ่าตัดครั้งแรก ราคาประมาณ 1 แสนบาท และการทำการผ่าตัดตั้งแต่การบริจาคจนถึงการรับบริจาคจะต้องผ่านการรับรองและวินิจฉัยจริยธรรมจากคณะกรรมการ 

คณะกรรมการนี้จะเป็นคณะกรรมการกลางที่ไม่เกี่ยวข้องกับทีมที่ทำการผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจ และมีการลงชื่อรับรองโดยแพทย์ผู้ตรวจอย่างน้อย 2 คน 

จากนั้นก็จะนำหัวใจที่บริจาคส่งมอบให้กับทีมแพทย์ผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจต่อไป

ข้อกำหนดเบื้องต้นของผู้รับบริจาค

  • เป็นโรคหัวใจที่จำเป็นต้องรักษาด้วยการผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจเท่านั้น เช่น โรคกล้ามเนื้อหัวใจโป่งพองโดยไม่ทราบสาเหตุ โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ โรคลิ้นหัวใจพิการระยะสุดท้าย โรคหัวใจพิการแต่กำเนิดบางชนิด
  • ส่วนมากผู้ป่วยจะมีชีวิตอยู่ได้ไม่เกิน 1 ปี หากไม่ได้รับการรักษา
  • อายุไม่ควรเกิน 60 ปี
  • ไม่มีโรคประจำตัวร้ายแรง เช่น โรคมะเร็ง
  • ไม่มีโรคติดเชื้อรุนแรง
  • ผู้ป่วยจะต้องให้ความร่วมมือในการปฏิบัติตามคำสั่งแพทย์อย่างเคร่งครัด
  • ไม่เป็นผู้ป่วยโรคจิต หรือไม่สามารถทำตามคำแนะนำของบุคลากรทางการแพทย์ได้

การผ่าตัดเปลี่ยนหัวใจเป็นการผ่าตัดที่มีความสำคัญช่วยต่อชีวิตเพื่อนมนุษย์ได้ หากอยากช่วยต่อลมหายใจให้เพื่อนมนุษย์ คุณสามารถขอข้อมูล หรือติดต่อขอบริจาคหัวใจรวมทั้งอวัยวะอื่นๆ ได้ที่ศูนย์รับบริจาคอวัยวะ สภากาชาดแห่งประเทศไทย 

ดูแพ็กเกจตรวจหัวใจ ตรวจสุขภาพ เปรียบเทียบราคา โปรโมชั่นล่าสุดจากโรงพยาบาลและคลินิกชั้นนำได้ที่นี่ หรือไม่พลาดทุกการอัปเดตแพ็กเกจต่างๆ เมื่อกดเป็นเพื่อนทางไลน์ @hdcoth และกดดาวน์โหลดแอป iOS และ Android


6 แหล่งข้อมูล
กองบรรณาธิการ HD มุ่งมั่นตั้งใจให้ผู้อ่านได้รับข้อมูลที่ถูกต้อง โดยทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ รวมถึงเลือกใช้ข้อมูลอ้างอิงที่น่าเชื่อถือจากสถาบันต่างๆ คุณสามารถอ่านหลักการทำงานของกองบรรณาธิการ HD ได้ที่นี่

บทความนี้มีจุดประสงค์เพื่อให้ความรู้แก่ผู้อ่าน และไม่สามารถแทนการแนะนำของแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาได้ ผู้อ่านควรพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ตรวจที่สถานพยาบาลทุกครั้ง และไม่ควรตีความเองหรือวางแผนการรักษาด้วยตัวเองจากการอ่านบทความนี้ ทาง HD พยายามอัปเดตข้อมูลให้ครบถ้วนถูกต้องอยู่เสมอ คุณสามารถส่งคำแนะนำได้ที่ https://honestdocs.typeform.com/to/kkohc7

ผู้เขียนและผู้รีวิวบทความไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสินค้าหรือบริการที่นำเสนอแต่อย่างใด เว้นแต่จะระบุในเนื้อหา การแนะนำสินค้าและบริการแสดงขึ้นอัตโนมัติจากระบบของเว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน

ขอบคุณที่อ่านค่ะ คุณคิดว่าบทความนี้มีประโยชน์มากแค่ไหนคะ
(1 ดาว - น้อย / 5 ดาว - มาก)